Πρόκειται για διαταραχές στην κατασκευή της αδαμαντίνης(σμάλτου) των δοντιών. Οι ανωμαλίες αυτές μπορούν να είναι διάχυτες ή εντοπισμένες στα δόντια.
Η ΥΠΟΠΛΑΣΙΑ της αδαμαντίνης είναι ΠΟΣΟΤΙΚΗ διαταραχή η οποία συνδέεται με εντοπισμένη μειωμένη σκληρότητα της αδαμαντίνης αλλά και μειωμένο πάχος.
Η ΥΠΕΝΑΣΒΕΣΤΙΩΣΗ της αδαμαντίνης είναι ΠΟΙΟΤΙΚΗ διαταραχή της αδαμαντίνης η οποία οπτικά χαρακτηρίζεται ως ανωμαλία στη διαφάνεια της αδαμαντίνης. Δηλαδή το δόντι παρουσιάζεται με μια δυσχρωμία στην επιφάνειά του έχοντας μια περιοχή πιο λευκή ή πιο κιτρινωπή ή καφετίζουσα. Η αδαμαντίνη(σμάλτο) δεν υπολείπεται σε πάχος ή σκληρότητα και έχει ομαλή επιφάνεια απλά δεν έχει ομοιογενές χρώμα κάτι το οποίο δημιουργεί αισθητικές ανησυχίες στον ασθενή.
υποπλασία υπενασβεστίωση
Πότε και γιατί δημιουργούνται;
Οποιαδήποτε ιατρική διαταραχή κατά τη διάρκεια ανάπτυξης των δοντιών (εγκυμοσύνη για τα παιδικά δόντια, προσχολική ηλικία για τα μόνιμα δόντια), ή η κληρονόμηση (ή απλά σποραδική εμφάνιση) συγκεκριμένων οδοντικών καταστάσεων (amelogenesis imperfecta, dentinogenesis imperfecta κλπ.) έχουν ως αποτέλεσμα την ανάπτυξη οδοντικών δυσπλασιών όπως:
- Υποπλασία αδαμαντίνης
- Υπενασβεστίωση αδαμαντίνης
- Ελαττωματική διαμόρφωση οδοντίνης
Άλλοι παράγοντες:
- Ανοξία δηλαδή πτώση των επιπέδων του οξυγόνου στο αίμα του εμβρύου του βρέφους ή του παιδιού
- Πτώση των επιπέδων του ασβεστίου στο αίμα του νεογέννητου ή του παιδιού
- Υπερθερμία, και
- Χαμηλό pH.
Επιπτώσεις:
Στις περιπτώσεις της υποπλασίας που υπάρχει ποσοτική διαταραχή της αδαμαντίνης τα δόντια εκτός από αντιαισθητικά, είναι εύθραυστα και μπορεί να γίνουν ευαίσθητα στο κρύο ή το ζεστό ή στην μάσηση ή ακόμη και στο βούρτσισμα.
Ο τερηδονισμός (δηλαδή η δημιουργία τερηδόνας) είναι συχνή λόγω της έλλειψης ή της κακής κατασκευής σμάλτου το οποίο προστατεύει το δόντι υπό κανονικές συνθήκες. Τα ίδια ισχύουν και για την υπενασβεστίωση αλλά σε μικρότερο βαθμό.
Θεραπεία:
Ανάλογα με την σοβαρότητα είναι και η θεραπεία. Έτσι, αυτή κυμαίνεται από απλά προληπτικά σφραγίσματα στα οπίσθια δόντια , μέχρι εκτεταμένα σφραγίσματα ή ακόμα και στεφάνες. Εάν αμεληθεί η φροντίδα των δοντιών αυτών , τότε μπορεί εύκολα και ταχύτατα να οδηγηθούν σε σοβαρό τερηδονισμό και πολλές φορές σε ανάγκη για ενδοδοντική θεραπεία (απονεύρωση).
Γι’ αυτό εάν προσέξετε ότι τα καινούργια δόντια (μασητήρες) του παιδιού σας που ανατέλλουν στο πίσω μέρος της στοματικής κοιλότητας στην ηλικία περίπου των έξη ετών, είναι καφέ σε χρώμα ή περίεργα στην κατασκευή , τότε πρέπει να δείτε αμέσως τον οδοντίατρο σας.
Η ευαισθησία που παρουσιάζουν αυτά τα δόντια λόγω της ανεπαρκούς κατασκευής σμάλτου μπορεί να αντιμετωπιστεί με τοπικές εφαρμογές φθορίου και την χρήση σκευασμάτων ασβεστίου.
Εάν το πρόβλημα αφορά τα πρόσθια δόντια όπου η αισθητική είναι μεγάλη ανησυχία, υπάρχουν διάφορες τεχνικές για να αντιμετωπιστεί το πρόβλημα όπως όψεις με σύνθετη ρητίνη ή πορσελάνη.
Σημείωση
Λευκές ή σκουρόχρωμες κηλίδες στα δόντια εμφανίζονται και στη φθορίαση. Είναι μία διαταραχή που εμφανίζεται σε άτομα που υδρεύονταν με νερό πλούσιο σε ιόντα φθορίου κατά τη διάρκεια της διάπλασης των δοντιών. Στην περιοχή του Λαυρίου πριν από δεκαετίες είχαμε τέτοιο πρόβλημα όταν ο πληθυσμός χρησιμοποιούσε νερό πηγαδιών. Τα δόντια αυτά είναι γερά σαν μπετόν και πολύ δύσκολα τερηδονίζονται. Στις μέρες μας σπάνια συναντάμε φθορίαση. Η θεραπεία της συνίσταται στην αισθητική αποκατάσταση των βλαβών.
Βιβλιογραφία
1, Statement on Early Childhood Caries, (Trans. 2000:454), American Dental Association
2, Συμβουλές για το νεογέννητο, Ελληνική Παιδοδοντική Εταιρεία, www.hspd.gr/parents/29
3, A practical guide to children’s teeth, British Society of Paediatric Dentistry, www.bspd.co.uk